စီးကရက်က ခန္ဓာကိုယ်ကို ထိခိုက်စေတယ်။ အမျိုးမျိုးသောရောဂါများကို ဖြစ်စေသည်။ဆေးလိပ်သောက်တာကြာလေ ရောဂါပိုတိုးလာလေဖြစ်သည်။အထူးသဖြင့် နှလုံးနှင့်အဆုတ်များသည် စီးကရက်ကြောင့် ပျက်စီးသွားသော အင်္ဂါများဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် စီးကရက်၏အန္တရာယ်များကို သတိပြုမိပါက ဆေးလိပ်မသောက်ပါနှင့် သို့မဟုတ် ဆေးလိပ်သောက်ပြီးပါက ချက်ချင်းဖြတ်ပါ။ ထို့အပြင် နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း နှလုံးနှင့် အဆုတ်ကျန်းမာရေးကို စစ်ဆေးခြင်းသည် အထူးဂရုပြုရမည့် ကိစ္စဖြစ်သည်။ 

စီးကရက်က အဆုတ်ကို ထိခိုက်စေပါတယ်။

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် ကင်ဆာနှင့် တိုက်ရိုက်သက်ဆိုင်သည်။ အဆုတ်ကင်ဆာအပြင် စီးကရက်မှာပါတဲ့ အဆိပ်အတောက်တွေက ခန္ဓာကိုယ်စနစ်တစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေတဲ့အတွက် ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အခြားအစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ကင်ဆာလည်း ပါဝင်ပါတယ် ။ ပြင်းထန်မှုသည် ဆေးလိပ်သောက်သည့် ပမာဏပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်း၏ကြာချိန် အချိန်တိုအတွင်း ဆေးလိပ်ပိုသောက်လေ သို့မဟုတ် အချိန်တိုအတွင်း ဆေးလိပ်ပိုသောက်လေ၊ ၎င်းတို့အားလုံး တူညီသောအကျိုးသက်ရောက်မှုရှိသည်။ 

လက်ရှိဆေးလိပ်သောက်နေသူ သို့မဟုတ် ပျမ်းမျှသက်တမ်း နှစ် 30 ကျော်နှင့် တစ်နေ့လျှင် 1 ထုပ် ( သို့မဟုတ် 30 pack-years သို့မဟုတ် pack-year နှင့် ညီမျှ) အသက် 55 မှ 75 နှစ်ကြားရှိသူများ သို့မဟုတ်၊ မျိုးရိုးဗီဇကဲ့သို့သော အခြားအချက်များနှင့်အတူ ပျမ်းမျှအားဖြင့် အနှစ် 20 ကျော်ကြာအောင် ဆေးလိပ်သောက်သည်။ အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားပါတယ်။ အကြောင်းမှာ ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းသည် PM 2.5 ဖုန်မှုန့်များကို ခန္ဓာကိုယ်ထဲသို့ ရှူရှိုက်ခြင်းနှင့် ယှဉ်နိုင်သည်။

ဆေးလိပ်သောက်တဲ့အခါ အဆုတ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ လက္ခဏာတွေကတော့ ပန်းနာရင်ကျပ်၊ emphysema၊ ကနဦးအဆင့်နဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ အဆင့်နှစ်ရပ်စလုံး၊ စူးရှတဲ့ အသက်ရှူမဝခြင်းနဲ့ emphysema၊ အဆုတ်ပေါက်ပြဲခြင်းနဲ့ အဆုတ်ယိုစိမ့်ခြင်းတွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ဒါကြောင့် ဆေးလိပ်ဖြတ်တာ ဒါမှမဟုတ် ဆေးလိပ်ဖြတ်ရင် အဆုတ်ကို ပိုကောင်းလာစေနိုင်ပါတယ်။ လုပ်ငန်းဆောင်တာနှင့် ၂ ပတ်ကျော် ဆေးလိပ်ဖြတ်သော အဆုတ်ကင်ဆာလူနာများတွင်၊ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် အဆုတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ချေ သည် ဆေးလိပ်မသောက်သူများနှင့် နီးပါး တူညီသည်။ 

စီးကရက်သောက်ခြင်းသည် နှလုံးရောဂါကို ဖြစ်စေသည်။

စီးကရက်မီးခိုးငွေ့မှ ဖရီးရယ်ဒီကယ်များသည် သွေးကြောများ၏ အကာအကွယ်တည်ဆောက်ပုံကို ပျက်စီးစေသော အရေးကြီးသောအချက်များဖြစ်သည်။ သွေးကြောများကို ယိုယွင်းစေသည်။ အထူးသဖြင့် ဦးနှောက်သွေးကြောများကဲ့သို့သော ခန္ဓာကိုယ်၏ အရေးကြီးသော အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းများသို့ သွားသော သွေးကြောများ။ သွေးကြောကျဉ်းရောဂါ စသည်တို့ အပါအဝင် သွေးကြောနံရံများကို မာကျောစေသည်။ နာတာရှည် သွေးကြောကျဉ်းရောဂါကို ဖြစ်စေတယ်။ စူးရှသော myocardial ischemia လေဖြတ်ခြင်း။ peripheral artery stenosis ကြောင့် ခြေထောက်နာခြင်း။ အထူးသဖြင့် စီးကရက်မီးခိုးငွေ့ထုတ်သည့်အခါ ဝမ်းဗိုက်သွေးကြောပေါက်ခြင်း စသည်တို့ဖြစ်သည်။ စီးကရက်မီးခိုးငွေ့ကို ရှူရှိုက်သူတွေဟာ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေနဲ့ တူညီတဲ့ ဓာတုပစ္စည်းတွေနဲ့ ထိတွေ့မှုရှိကြပါတယ်။ 

ဆေးလိပ်သောက်ခြင်းက နှလုံးကိုထိခိုက်စေတဲ့ လက္ခဏာ နှစ်မျိုးရှိ ပါတယ်။

1. စူးရှသောလက္ခဏာများ ရုတ်တရက် ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ ရင်တုန်ခြင်း စသည်တို့ကဲ့သို့သော ကျဉ်းမြောင်းသော သို့မဟုတ် ပိတ်ဆို့နေသော သွေးကြောများမှ၊
2. တဖြည်းဖြည်း လက္ခဏာတွေပြတယ်။ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ ရင်ဘတ်တင်းကျပ်ခြင်း၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းစသည့် အမျိုးမျိုးသော လှုပ်ရှားမှုများ ပြုလုပ်ခြင်းစသည့် သွေးကြောများတွင် tartar ဖြစ်ပေါ်ခြင်းမှ၊ လှေကားတက်ခြင်း၊ လမ်းလျှောက်ခြင်း၊

ထို့အပြင် စီးကရက်တွင်ရှိသော အဆိပ်အတောက်များသည် သွေးတိုးခြင်းကို လှုံ့ဆော်ပေးပါသည်။ဆေးလိပ်သောက်သူများသည် ဆေးလိပ်မသောက်သူများထက် အဆများစွာပို၍ အထူးသဖြင့် ကံကြမ္မာမရှိသော ငယ်ရွယ်သူများတွင် သွေးတိုးတတ်ပါသည်။ သွေးပေါင်ချိန်မြင့်ခြင်းဟာ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါအမျိုးမျိုးမှာ သွေးကြောကျဉ်းရောဂါဖြစ်နိုင်ချေကို တိုးမြင့်စေပါတယ်။ဒါ့အပြင် ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ ဆေးလိပ်အလွန်အကျွံသောက်သူတွေဟာ သွေးကြောကျဉ်းရောဂါဖြစ်ပွားမှု ပိုမိုမြန်ဆန်ကြောင်း တွေ့ရှိရပါတယ်။ 

အဆုတ်နှင့် နှလုံးကို စစ်ဆေးပါ။ 

ဆေးလိပ်သောက်ဖူးသူ သို့မဟုတ် ဆေးလိပ်သောက်ဖူးသူများသည် အဆုတ်ကင်ဆာနှင့် နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ ရောဂါရှိမရှိ စစ်ဆေးသင့်သည်။ ဓါတ်မှန်ရိုက်နည်း (Low Dose CT Chest) သုံးပြီး အဆုတ်၏ ဓါတ်မှန်ရိုက်ခြင်း (CT Coronary Calcium Score) ကို အနည်းဆုံး 5 နှစ်တစ်ကြိမ် သွေးကြောတွင်းရှိ plaque စစ်ဆေးခြင်းနှင့်အတူ ဖြစ်နိုင်ခြေများသော အုပ်စုများတွင် အဆုတ်ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းကို တစ်ကြိမ်ပြုလုပ်ရပါမည်။ ၅ နှစ် ဆိုတော့ နှစ်တိုင်း ပုံမှန်မဟုတ်တာ တွေ့ရတယ်။ ကုသမှုကို အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီ စီစဉ်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ 

စာမေးပွဲ၏အားသာချက်များ

• CT စက်ကို တစ်ကြိမ်ဝင်ရုံဖြင့် အဆုတ်နှင့် သွေးကြောဆိုင်ရာ သွေးလွှတ်ကြောနှစ်ခုလုံးတွင် မူမမှန်မှုများကို သိရှိနိုင်သည်။
• ရေ သို့မဟုတ် အစာရှောင်ရန် မလိုအပ်ပါ။ 
• စစ်ဆေးရန် ၁၀-၁၅ မိနစ်သာ ကြာသည်။ 
• စမ်းသပ်မှုရလဒ်များသည် ၅ နှစ်တာကာလအတွင်း အန္တရာယ်ကို အကဲဖြတ်နိုင်သည်။

သတိရှိရုံနဲ့ ဆေးလိပ်ဖြတ်နိုင်ပါတယ်။

ဆေးလိပ်ဖြတ်ရန် အထိရောက်ဆုံးရေရှည်နည်းလမ်းမှာ- စီးကရက်၏ အန္တရာယ်များနှင့် ခန္ဓာကိုယ်အပေါ် ၎င်းတို့၏ ဆိုးကျိုးများကို သတိထားပါ။ ဆေးလိပ်ဖြတ်ရန် အမူအကျင့်ကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် ဦးတည်သည်။ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ ဆေးလိပ်မှာပါတဲ့ အဆိပ်အတောက်တွေက သင်ဆေးလိပ်သောက်တဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ရောင်ရမ်းမှုကို ဆက်တိုက်ဖြစ်စေပါတယ်။ ဆေးလိပ်ဖြတ်လိုက်သည့်တိုင် ကျန်းမာရေးအန္တရာယ်များ ရှိနေသေးသည်။ ပြင်းထန်မှုသည် ဆေးလိပ်သောက်သည့်ပမာဏနှင့် ကြာချိန်ပေါ်မူတည်သည်။ ဒါကြောင့် ဆေးလိပ်မသောက်တာ အကောင်းဆုံးပါပဲ။ ဒါပေမယ့် သင်စပြီးပြီဆိုရင်တော့ သတိထားပြီး ဆေးလိပ်ဖြတ်သင့်တယ်။

ထို့အပြင် အီလက်ထရွန်းနစ်စီးကရက်များတွင် ခန္ဓာကိုယ်အပေါ် သက်ရောက်သည့် ဆိုးကျိုးများသည် သာမန်စီးကရက်များနှင့် မတူပေ။ အရေးကြီးတာက လက်လှမ်းမီဖို့ လွယ်ပါတယ်။ တွဲရတာ ပိုလွယ်တယ်။ နူးညံ့သောရနံ့နှင့် သယ်ဆောင်ရလွယ်ကူခြင်းကြောင့် ကြာရှည်ခံပါသည်။ ထို့ကြောင့် မှန်မှန်ကန်ကန် နားလည်သင့်သည်။ စီးကရက်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အီး-စီးကရက်ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ မစသင့်သလို အန္တရာယ်တွေကို ရပ်တန့်ဖို့ ဆေးလိပ်ဖြတ်သင့်တယ်။ အလုပ်ထွက်တာ မြန်လေလေ၊ ကိုယ့်အတွက် ပိုကောင်းပါတယ်။